Nikki
43 jaar, adem-ambassadeur en auteur

Klachten: hersenschudding, post-commotioneel syndroom (PCS), prikkelbare darm en chronische stress

Het begon met een ogenschijnlijk simpel ongelukje: tijdens mijn werk maakte ik een harde kopstoot tegen een laag betonnen plafond. Hoewel de klap fors was, raakte ik niet buiten bewustzijn, en was er – behalve een bult – geen schade te zien. Ik vervolgde ‘gewoon’ mijn dag, zij het duizelig en met een zware, doffe hoofdpijn. In de dagen daarna werd de pijn erger, dus besloot ik naar de huisarts te gaan. Zij zei dat het waarschijnlijk een lichte hersenschudding was die niet veel kwaad kon, en dat herstel één tot maximaal een paar weken zou duren: ‘goed slapen, rustig aan doen’ en mijn lijf zou vanzelf herstellen. Mijn hoofdpijn en overprikkeling werden echter met de dag erger en dit had mentaal z’n weerslag. Toch heb ik nog drie maanden doorgewerkt.

Sterk blijven en ‘gewoon doorgaan’ was voor mij een bekend patroon, helemaal toen op mijn achttiende mijn enige broer zelfmoord pleegde. Dit was toen veel te groot om te kunnen voelen en verwerken. Onbewust walste ik jarenlang over mijn gevoelens heen, evenals over mijn chronische darmklachten dankzij mijn sterk ontwikkelde superkracht: wilskracht. Maar dit werkte inmiddels averechts. Een paar maanden na de hersenschudding gooide mijn lichaam de handdoek in de ring: ik stortte fysiek en mentaal in en kon niet meer werken, geen vrienden zien, niet naar schermen kijken, zelfs geen telefoontje plegen.

Ik Googelde me suf om te ontdekken wat er aan de hand was. Want ik begreep niet dat ik niet herstelde. Post-commotioneel syndroom: dat was waar ik na lang speuren op uitkwam. De herkenning die ik in het klachtenbeeld vond voelde bijna als een verademing, al was dit ‘weten’ nog geen oplossing. De huisarts bleef pogingen doen tot geruststelling (‘het komt vanzelf goed’) maar ik geloofde er steeds minder in; mijn klachten werden alleen maar erger. Uiteindelijk kreeg ik een verwijzing naar de neuroloog en na zo’n zeven maanden mocht ik starten in het revalidatiecentrum. Het was fijn om eindelijk officiële zorg te ontvangen – dit voelde als erkenning – maar ik kwam er niets mee verder. En naarmate de tijd verstreek, ervaarde ik ook steeds meer stress en angst, want: zou ik ooit nog mijn normale leven leiden?

Ik bleef echter zoeken naar oplossingen. Ik luisterde oneindig veel boeken en podcasts over het brein, zelfontwikkeling en zelfheling. Ook paste ik alles op mezelf toe; meditatie, luisteren naar binaural beats, craniosacraal-behandelingen, acupunctuur, bosbaden, TRE, EFT, ACT, affirmeren, reiki en wietolie onder m’n tong. Alles wat ik online kon vinden probeerde ik uit op m’n lijf.

Een van de dingen die ik vóór de hersenschudding al deed, en in deze periode mijn dagelijkse houvast werd, was yoga. Yoga bracht steevast een uur rust in mijn hoofd. Op een dag was er een ‘ademhalingsles’. Een vriend vertelde me dat dit ‘heel heftig ademen’ was.

Nog geen vijftien minuten later lag ik te schudden, te schokken en te huilen. Overal in mijn lijf voelde ik het tintelen. Mijn mond en handen waren verstijfd. Al deze sensaties had ik normaal gesproken eng of gek gevonden, maar het voelde op dat moment volledig kloppend. Mijn analytische ‘mind’ deed even niet mee; mijn gevoel voerde de boventoon. Alle emoties kwamen voorbij en ik voelde dankbaarheid en vertrouwen, want: ik kon weer contact maken met mezelf, onder een dikke, eerder niet doordringbare laag van ‘eelt’ en weerstand. Het was alsof er een ventiel uit me werd getrokken en mijn lichaam eindelijk alle kramp van de overlevingsstand begon los te laten.

Tijdens deze ademsessie ‘wist’, of voelde ik, dat ik de sleutel tot herstel te pakken had. Al was ik niet in één klap genezen. Het was nog een flink proces van (met name) innerlijk werk. De adem had de poort naar mijn binnenwereld geopend, naar een dieper niveau, waarvan ik al langer aanvoelde dat ik daar moest belanden om tot de wortels van mijn ziek-zijn te komen. De plek voorbij het eeuwige praten en denken, voorbij de angst, voorbij de vele overlevingsstrategieën en valse overtuigingen van m’n brein, richting de onbewuste lagen, de vastgezette emoties en de wijsheid van mijn lichaam. Het was allemaal in me aanwezig, maar ik mocht het gaan aankijken.

We zijn inmiddels zes jaar verder. Achteraf zie ik hoeveel ik al die jaren (onbewust) heb onderdrukt. Ik dacht dat ik het overlijden van mijn broer ‘een plekje’ had gegeven, maar dat was puur met mijn hoofd. Echt rouwen – het verdriet, de woede en de eenzaamheid de ruimte geven – dat had ik nooit gedaan. Ik wist ook niet hoe dat moest. En wellicht was ik eerder nog niet klaar voor de grootsheid van de pijn die in mij huisde. Dankzij de beoefening van (verbonden) ademwerk zijn gaandeweg al deze emoties naar de oppervlakte gekomen, waar ik ze nu met mijn volle bewustzijn kon toelaten en dragen. Daardoor ik kon verzachten en mijn lichaam stapje voor stapje kon herstellen. Dit is een complex, maar onbeschrijfelijk waardevol proces geweest.

Als er nu een (rauwe) emotie komt, adem ik erdoorheen en blijf erbij in plaats van op slot te gaan of de andere kant in te rennen. De adem is voor mij een tool geworden om emoties op te merken (de manier waarop je ademt weerspiegelt ze immers altijd) en ze te doorvoelen, in plaats van te onderdrukken.

Ik ben inmiddels volledig hersteld en ben ervan overtuigd dat dit voor iedereen met chronische, niet goed verklaarbare klachten mogelijk is, mits je bereid bent om naar binnen te gaan kijken, in plaats van oplossingen in de buitenwereld te willen vinden. Voor mij is bewust ademen van onschatbare waarde geweest. Hij werkte als een snelweg naar binnen, naar het hart van al die onrust en blokkades die als een rem werkten op mijn leven, terwijl ik desondanks keihard gas bleef geven.

Omdat veel mensen niet weten dat de adem deze rol kan vervullen heb ik het platform The Breathwork Movement opgericht. In maart 2024 is mijn eerste boek uitgekomen, Jouw adem, jouw medicijn. Hierin vertel ik over ademhaling in relatie tot onder meer stress, burn-out, chronische pijn, trauma, verlies en de verbinding met jezelf.

Mijn boodschap aan de gezondheidszorg

Ademwerk kan een cruciale rol spelen bij alle uitdagingen in het leven, en fysieke en emotionele spanning los te laten om genezing mogelijk te maken. Dus ook in de zorg – zowel preventief als curatief. Ik geloof in een holistische benadering van gezondheid, en gelukkig begint de traditionele medische wereld (langzaam maar zeker) het potentieel van ademwerk te erkennen. De uitdaging ligt in het combineren van ‘traditionele’ behandelingen en ‘vernieuwende’ protocollen rondom ademhaling (ook al is de kracht van ademhaling al duizenden jaren gekend).